مستندسازی بازسازی پس زلزله سال 1357 شهرستان طبس

author

Abstract:

زمینه و هدف: تجارب، زمانی که به هر روش نگاشته و مستند شوند، می‌توانند در دست اندیشمندان تبدیل به دانش شده و بر معارف بشری بیافزایند. بازسازی پس از سوانح نیز همچون سایر شاخه‌های علم به ‌شدت نیازمند ثبت و ضبط سوانح و اقدامات و عملیات صورت گرفته در راستای بازسازی پس ‌از آن‌هاست. در شهریورماه 1357 زلزله‌ای به مقیاس 4/7 ریشتر شهر طبس در استان خراسان جنوبی را ویران کرد. عملیات ساماندهی و بازسازی همزمان با اوج‌گیری انقلاب اسلامی و پس ‌از آن شکل گرفت و ادامه یافت. به دلیل این همزمانی، بخش هایی ازمراحل مختلف امداد و نجات و بازسازی توسط نیروهای حکومت پهلوی صورت پذیرفت و بخش دیگر توسط نیروهای داوطلب اعم از انقلابیون و روحانیون. توصیف و چگونگی این بازسازی و فرآیند آن تا به‌ حال به‌ صورت علمی تدوین ‌نشده است. روش: این تحقیق از نوع مستندسازی تحلیلی است که روش‌شناسی آن کیفی است. از مهم‌ترین روش‌های جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش مشاهده مستقیم، مصاحبه با افرادی که بازسازی را به یاد دارند و بررسی اسناد و مدارک است. این داده‌ها از منابع مکتوب و غیر مکتوب مانند روزنامه اطلاعات، مجلات، مقالات و مصاحبه‌ها جمع‌آوری شدند. یافته ها: به دلیل هم‌زمانی برنامه بازسازی با وقوع انقلاب اسلامی و بالا بودن روحیه جمعی، میزان مشارکت مردم و اقشار مختلف در بازسازی زیاد بوده است. همچنین عدم وابستگی کامل معیشت مردم به زمین موجب تداوم درآمد ایشان پس از زلزله شده است. هماهنگی تقریبی مسکن ساخته ‌شده پس از زلزله، با مسکن پیش از زلزله و همینطور همخوانی آن با نوع فرهنگ و معیشت مردم نیز در میزان موفقیت برنامه بازسازی مؤثر بوده است. هر چند عدم توجه برنامه بازسازی به بافت شهری پیش از وقوع سانحه و عدم توجه به اقلیم منطقه در طراحی شهری، ورود افراد غیر بومی به طبس برای استفاده از تسهیلات و دریافت زمین و در نتیجه کاهش امنیت شهر از جمله کاستی‌های برنامه بازسازی شهر طبس است. نتیجه گیری: اکنون پس از گذشت 38 سال از زلزله یاد شده مشاهدات و مصاحبه‌های نگارنده حاکی از ماندگاری سکونتگاه‌های بازسازی ‌شده، هم در شهر طبس و هم در روستاهای اطراف آن است. میزان بالای مشارکت مردمی در امر بازسازی و همچنین توجه هر چند اندک به الگوی مسکن پیش از سانحه را می توان از عوامل ماندگاری مسکن بازسازی شده دانست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مستند سازی بازسازی شهر فردوس پس از زلزله سال 1347

شهر فردوس در استان خراسان جنوبی در زلزله دهم شهریور سال 1347 دچار تخریب وسیعی شد. در مرحله بازسازی مردم به دو گروه تقسیم شدند. گروهی به رهبری یکی از شخصیت‌های مذهبی محلی را که بعدها به شهر اسلامیه شهرت پیدا کرد برای بازسازی پیشنهاد دادند و گروه دوم کسانی بودند که در فردوس ماندند. در نهایت با تصمیم دولت، شهر جدید مجاورشهر قدیم ساخته شد. در شهر جدید فردوس عده‌ای از مردم از ساختمان‌های دولتی استفا...

full text

تجربه بازسازی مسکن پس از زلزله؛ سال 1351- شهر قیر

چکیده فقدان اطلاعات، مدارک و مستندات معتبر از تجربیات بازسازی‌های گذشته یکی از مهمترین نقاط ضعف درمطالعات بازسازی در ایران قلمداد می‌شود. بدیهی است مستندسازی بازسازی‌های گذشته و بازخوانی آن‌ها می‌تواند مفید باشد، لیکن بسیاری از اطلاعات و تجربیات مربوط که بتوان از آن‌ها برای برنامه ریزی‌های بعدی مدد گرفت وجود ندارد. شهر قیر در جنوب غربی استان فارس در زلزله منطقه قیر و کارزین در سال 1351 دچار تخر...

full text

بازخوانی بازسازی شهر لار پس از زلزله سال 1339

‌هر سانحه از نظر نوع، زمان و محدوده‌ با سوانح دیگر‌تفاوت دارد اما مشکلات و پیامدهای ‌تمام سوانح اساساً مشابه هستند که این امر لزوم بررسی‌های علمی و مستندسازی آموزه‌ها را به‌منظور درس‌آموزی و کاربرد در سوانح آتی تشدید می‌کند. یکی از نقاط ضعف مطالعات بازسازی در ایران فقدان مستندسازی تجارب بازسازی‌های پیشین می‎باشد. بسیاری از این بازسازی‌ها پس از گذشت چندین دهه همچنان زنده و پویا هستند و این در حال...

full text

بررسی میزان رضایت مردم آسیب‌دیده شهر بروات از بازسازی پس از زلزله سال 1382 بم

زلزله بم و بروات یکی از مخرب­ترین زلزله های ایران محسوب می­شود که تلفات سنگینی به جای گذاشته است. اگرچه پس از جنگ شهرهایی چون خرمشهر و آبادان بازسازی شدند‌ ولیکن این بازسازی به‌عنوان اولین بازسازی شهری ناشی از سوانح طبیعی (زلزله) محسوب می‌شد که ابهامات و سؤالات فراوانی پیرامون بازسازی منطقه آسیب‌دیده پیش روی مسئولین قرار می‌داد. از این­رو عملکرد مدیریت بازسازی در فرایند تأمین مسکن آسیب دیدگان، ...

full text

ارزیابی بازسازی مسکن روستای بره‌سر پس از زلزله سال 1369 رودبار

زمینه و هدف: زلزله­ ی 31 خرداد 1369 رودبار- منجیل، یکی از سوانح فجیع در تاریخ ایران است، که منجر به خسارت‌های فراوان در این مناطق شد. از جمله مناطق آسیب­ دیده، روستای بره­ سر بود. پس از زلزله، بازسازی روستای بره‌سر با اتخاذ رویکرد جابجایی انجام شد. این مقاله به ارزیابی بازسازی روستای بره‌سر، پس از زلزله میپردازد. ازاین‌رو، ضمن مقایسه روستای بره­ سر قدیم و بره­ سر بازسازی شده، نقد و بررسی بازساز...

full text

کاهش میزان جرم‌خیزی در بازسازی مناطق شهری زلزله زده با رویکرد CPTED با تاکید بر چرخه مدیریت بحران؛ مورد پژوهی: بازسازی شهر بم پس از زلزله سال 1382

مدیریت بحران در برگیرنده یک سری عملیات و اقدامات پیوسته و پویا است که به طور کلی بر اساس اصول کلاسیک مدیریت شامل برنامه‌ریزی، سازماندهی، تشکیلات رهبری و کنترل است. مدیریت بحران مجموعه مفاهیم نظری و تدابیر عملی در ابعاد برنامه‌ریزی جهت مقابله با سوانح هنگام، قبل و بعد از سانحه است. از سویی دیگر، رویکرد CPTED (پیشگیری از جرایم با استفاده از طراحی محیطی) را می توان نوعی رویکرد هدفمند در جهت طراحی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 3

pages  239- 249

publication date 2017-10

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023